کوچکی آلت ( میکروپنیس ) زمانی مطرح است که آلت از نظر ساختاری و ظاهری طبیعی تشکیل شده است، ولی کوچکتر از دامنه طبیعی در کودکان هم سن است. طول آلت در نوزاد پسر به طور طبیعی 2.8 تا 4.2 سانتیمتر و قطر آن 0.9 تا 1.3 سانتیمتر میباشد. طول آلت به دقت در حالت کشیده، از رأس تا قاعده آلت، اندازه گیری میشود. میکروپنیس در نوزاد پسر معمولأ زمانی اطلاق میشود که طول آلت کمتر از 1.9 سانتیمتر باشد. میکروپنیس در 0.6% افراد مذکر دیده میشود.
علل:
تکامل دستگاه تناسلی در جنین حاصل فرآیندهای متوالی و پیچیده ای است که توسط کروموزومها و هورمونها دیکته میشود. چنانچه جنین به میزان کافی آندروژن ( هورمون مردانه ) تولید نکند، یا بدن به طور کامل به هورمون تولید شده پاسخ ندهد؛ تکامل دستگاه تناسلی تحت تأثیر قرار میگیرد. احتمالأ میکروپنیس ناشی از تولید ناکافی آندروژن در دوران تکامل جنینی؛ پس از هفته 14 حاملگی است. این علل شامل مواردی نظیر نقص در تکامل بیضه، نقایص اختصاصی در مسیر تولید تستوسترون و دی هیدروتستوسترون ( شکل فعال هورمون تستوسترون )، عدم حساسیت به آندروژن، ….. میباشد. گاهی میکروپنیس ناشی از کمبود مادرزادی هورمون رشد یا کم کاری مادرزادی غده هیپوفیز است.
مواجهه با هورمون زنانه ( استروژن ) هم در دوران جنینی با اختلالات تکاملی آلت تناسلی و کوچکی آن مرتبط است.
تشخیص:
معمولأ با معاینه تشخیص داده میشود. کودک شما می باید توسط اورولوژیست کودکان و فوق تخصص غدد کودکان ویزیت گردد. تشخیص میباید توسط پزشک داده شود. میکروپنیس ممکن است با سایر اختلالات همراهی داشته یا نداشته باشد.
اکثر کودکان 14-8 ساله ای که برای ارزیابی از نظر میکروپنیس مراجعه میکنند، کوچکی آلت ندارند. این گونه دلواپسی ها معمولأ ناشی از موارد ذیل است:
1- آلت در چربی بالای استخوان عانه پنهان شده است.
2- سایز بزرگ تنه موجب میشود آلت قبل از بلوغ کوچک به نظر رسد.
3- تأخیر در بلوغ.
حد اقل طول طبیعی آلت در حالت کشیده بر اساس سن.
حد اقل طول طبیعی آلت به سانتیمتر
سن
2
نوزاد با سن 34 هفته به بالا
1.9
0-5 ماهه
2.3
6-12 ماهه
2.6
2-1 ساله
2.9
3-2 ساله
3.3
4-3 ساله
3.5
5-4 ساله
3.8
6-5 ساله
3.9
7-6 ساله
3.7
8-7 ساله
3.8
9-8 ساله
3.8
10-9 ساله
3.7
11-10 ساله
9.3
بزرگسال
ارزیابی:
کودک مبتلا به میکروپنیس میباید ارزیابی جامع از نظر سایر اختلالات مادرزادی شود. صورت باید به دقت معاینه گردد. در معاینه دستگاه تناسلی میباید به طول آلت، محل سوراخ مجرا و موقعیت بیضه ها توجه شود. ارزیابی شامل بررسی کروموزومی، تعیین سطح هورمونی، تست تحریک هورمونی، ام آر آی مغز و ارزیابی طول آلت به دنبال تحریک هورمونی است. اختلالات هورمونی میتواند ناشی از غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس باشد. در موارد ابهام دستگاه تناسلی، سونوگرافی از لگن هم ضروری است.
تجویز تستوسترون عضلانی ( انانتات یا سیپیونات )، به صورت ماهی یک بار به مدت 3 ماه، جنبه تشخیصی و درمانی دارد. در صورت عدم افزایش مناسب سایز آلت ( کمتر از 0.9 سانتیمتر )، عدم حساسیت به آندروژن مطرح میگردد.
درمان:
درمان طبی بهتر است توسط متخصص غدد اطفال انجام گردد. طول آلت در دوران جنینی، کودکی و بلوغ به شدت تحت تأثیر هورمون تستوسترون و به میزان کمتر هورمون رشد است؛ ولی ارزش آنها محدود به درمان میکروپنیس ناشی از علل هورمونی ناشی از کمبود هورمون تستوسترون است. دیده شده است یک یا دو دوره درمان 3 ماهه با تستوسترون عضلانی در دوران کودکی منجر به افزایش کافی سایز آلت شده، به نحوی که به محدوده رفرانس برسد. هرچند درمان طولانی مدت با تستوسترون موجب جلو انداختن بلوغ اسکلت استخوانی میشود، دوره کوتاه مدت درمان تأثیری بر قد ندارد.
شواهد بیانگر آنند که درمان با تستوسترون تزریقی در دوران کودکی، آلت را برای رشد بعدی در دوران بلوغ آماده میسازد.
کودکان مبتلا به سایر کمبودهای هورمونی ( کمبود هورمون رشد، کم کاری غده تیرویید، نارسایی غده فوق کلیوی )؛ میباید تحت درمان هورمونی مناسب قرار گیرند.
